İsrail saldırısı altındaki Gazzeliler kirli su içmeye ve yıkanmaya başladıkça cilt enfeksiyonları ve hepatit yayılıyor.
NBC Haber’in haberine göre; Doktorlar annesine, 7 aylık Sobhia’nın cildindeki kızarıklığın kirli sudaki bakterilerden kaynaklandığını söyledi. Bölgedeki aileler, doktorlar ve yardım gruplarına göre, İsrail ile Hamas arasındaki savaşın başlamasından sadece birkaç ay sonra doğan bebek, Gazze’de kirli su içmek veya yıkanmaktan kaynaklanan hastalıklara yakalanan birçok küçük çocuktan biri. En sık görülen sorunlar hepatit ve cilt enfeksiyonlarını içerir.
“ÇOCUKLARIMIZI YIKANACAK SU BULAMADIK”
Sobhia’nın annesi Samar Hamoda, geçen ay verdiği röportajda ailenin kuzey Gazze’den kaçmak zorunda kaldığını ve güneydeki Han Yunus kentindeki tahliye bölgesinde kaldığını söyledi. (İsrail ordusu Cuma günü doğu Han Yunus’ta tahliye emri verdi.) Hamoda, “Buraya daha da kötü koşullarda geldik” dedi. “Kalacak temiz yerimiz ve çocuklarımızı yıkayacak temiz suyumuz yoktu.” dedi. Sobhia’ya ilaç reçete edildiğini ancak ailesinin bunları ücretsiz sağlayacak bir hastane veya klinik bulamadığını ve Sobhia’nın bu ilaçları almaya parasının yetmediğini ekledi.
ALTYAPILARIN BÜYÜK BÖLÜMÜ YIKILDI
Gazze’nin su sistemi büyük ölçüde kuyulara ve tuzdan arındırma tesislerine dayanıyor ancak bu altyapının büyük kısmı tahrip edildi. Yardım grubu Oxfam International, geçen ay Gazze’deki tüm tuzdan arındırma tesislerinin ve su kuyularının %88’inin tahrip edildiğini veya hasar gördüğünü tahmin etti.
KULLANILABİLİR SU MİKTARI KİŞİ BAŞINA GÜNLÜK 5 LİTREDEN AZDIR
Oxfam’a göre Gazze’nin tüm atık su arıtma tesisleri ve kanalizasyon pompalarının %70’i de ortadan kalktı. Sonuç olarak, grubun tahminlerine göre Gazze’de mevcut su miktarı savaşın başlangıcından bu yana yüzde 94 oranında azalarak kişi başına günlük 5 litrenin altına düştü. (Birleşmiş Milletler acil durumlarda insanların günde en az 15 litre suya ihtiyaç duyduğunu söylüyor)
İsrailli yetkililer Gazze’deki kirli suyun yol açtığı hastalıklarla ilgili yorum talebine yanıt vermedi. Ancak yardım kuruluşları ile ordu arasında irtibat görevi gören İsrail hükümetinin organı – Bölgelerdeki Hükümet Faaliyetlerinin Koordinasyonu veya COGAT – geçen ay bunu söyledi. COGAT, “Ekip aynı zamanda Gazze’de sanitasyonun iyileştirilmesi için kuyuların onarımı, tuzdan arındırma tesislerinin iyileştirilmesi ve su hatlarının uzatılması gibi başka önlemleri de araştırıyor” dedi.
İnsani yardım grupları ayrıca altyapıyı onarmaya, septik tanklar kurmaya ve temiz su ve klor tabletleri dağıtmaya çalıştı ancak bölgeye erişimleri son derece sınırlı. Bu nedenle bölge sakinleri, kanalizasyonla kirlenmiş, arıtılmamış deniz suyunu sabun veya dezenfektan olmadan içmek ve yıkanmak zorunda kaldı.
Kıdemli Başkan Yardımcısı Morrison, “Sınırdan tankerlerle gelen önemli miktarda güvenli, içilebilir su akışı yok, tuzdan arındırma çalışmalarınız çalışmıyor ve dışkı kirliliğini düşük tutmaya yönelik atık su arıtma sisteminiz çalışmıyor” dedi. Kâr amacı gütmeyen bir düşünce kuruluşu olan Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi başkanı şunları söyledi.
Dışkıyla kirlenmiş yiyecek veya suyun tüketilmesi, kendi kendini sınırlayan bir karaciğer hastalığı olan hepatit A’ya yol açabilir; ancak yetersiz beslenme ve sanitasyon komplikasyon riskini artırabilir.
“HEPATİT A GAZZE ŞERİTİNDE YAYGIN”
Han Yunus’taki Nasır Hastanesi’nin pediatri bölümü başkanı Dr. Ahmed Al-Farra, haziran ayında yaptığı açıklamada, “Kötü sanitasyon, kötü gıda kalitesi ve su kirliliği nedeniyle Hepatit A Gazze Şeridi’nde artık yaygın.” dedi.
Hepatit A nedeniyle karaciğer yetmezliği nedeniyle hastaneye kaldırılan 4 yaşındaki bir erkek çocuğunu anlattı. Al-Farra, çocuğun durumunun “Gazze Şeridi’nde savaştan önce bile mümkün olmayan” bir nakil gerektirdiğini söyledi.
VAKA SAYISI 85 BİNDEN 40 BİNE ÇIKTI
Birleşmiş Milletler, savaşın başlamasından bu yana Gazze’de yaklaşık 40.000 hepatit A vakasının görüldüğünü tahmin ediyor; Ekim 2022’den Temmuz 2023’e kadar bu sayı yalnızca 85’ti. Buna 1 milyondan fazla yeni akut solunum yolu enfeksiyonu, yarım milyondan fazla akut ishal vakası ve 100.000’den fazla sarılık vakası eklendi. Dünya Sağlık Örgütü, ekim ayından haziran sonuna kadar yaklaşık 65.000 deri döküntüsü vakası ve 103.000’den fazla uyuz ve bit vakası kaydetti.
Han Yunus belediye başkanı Alaa Al-Bata, geçen ay Gazze’nin güneyinde en az 30 su kuyusunun tahrip edildiğini söyledi. “Diğer kuyuların çoğu drenaj alanlarında ve bunların yok olmasından korkuyoruz” dedi. “Ciddi bir su krizi yaşıyoruz” diye ekledi.
“GÜVENİM OLDUĞUNDA TUZLU SU İÇİYORUM”
Ailesiyle birlikte yerinden edilen ve geçen haftadan beri Han Yunus’ta yaşayan Nesrin El-Karra, kirli su için uzun kuyrukların oluştuğunu söyledi. “Tuzlu suyu çok sık içiyoruz” diye ekledi. “Sonra sana ne olacak diye düşünmeyelim. Önemli olan susadığımda içmemem, hepsi bu.” dedi.
Birleşmiş Milletler, Gazze’nin güneyinde yaklaşık bir milyon insana temiz su sağlayabilecek bir tuzdan arındırma tesisinde elektriğin yeniden sağlanması için çalışmaların sürdüğünü söyledi.
KİM: SİYASETİN YAYILMA RİSKİ YÜKSEK
Ancak bu arada, kirli suyla ilişkili sağlık tehditleri de artmaya devam ediyor: Bölgedeki çocuk felci aşılama oranının geçen yıl düşmesinin ardından, Haziran ayında Gazze’deki altı atık su örneğinde çocuk felci virüsü tespit edildi. Yeni vaka doğrulanmadı ancak DSÖ, Gazze’de çocuk felci yayılma riskinin yüksek olduğunu söylüyor. Virüs, enfekte bir kişinin dışkısıyla kirlenmiş içme suyu da dahil olmak üzere çeşitli yollarla yayılabilir.
DSÖ önümüzdeki haftalarda Gazze’de 1,2 milyon çocuk felci aşısı dağıtmayı planlıyor. İsrail ordusu bölgedeki çocuk felci riskine ilişkin yorum talebine yanıt vermedi ancak COGAT Salı günü yaptığı açıklamada, X’te çocuk felci aşısı kampanyasını desteklediğini ve durumla ilgili olarak DSÖ ve UNICEF ile temas halinde olduğunu söyledi. (İsrail ordusu ayrıca Gazze’deki askerlerine çocuk felci aşısı yapacağını da açıkladı.)
AŞI ÇALIŞMALARININ ZORLUKLARI
Ancak Morrison, aşı kampanyasının büyük zorluklarla karşı karşıya olduğunu söyledi: Bozulmayı önlemek için dozların soğuk tutulması gerekiyor ve bunları uygulayacak yeterli sağlık çalışanının olup olmadığı belirsiz.
“Çocukları birden çok kez aşılamanın en iyi yolunun bunu evde yapmak olduğunu biliyoruz. Ancak burada insanlar evde değil” dedi.